Doğumu ve Ailesi

55

Irak Türkmenlerinin büyük düşünürü, dil, edebiyat, folklor bilimcisi, araştırmacı, gazeteci, yazar ve bilge adam Avukat Ata Terzibaşı, 14 Kasım 1924 tarihinde Kerkük’ün en eski mahallelerinden biri olan Piryadi Mahallesi Terzibaşı sokağında doğdu. Bu sokak, Kerkük’ün tanınmış ve meşhur soylu ailelerinden olan Terzibaşı ailesinin yerleşim bölgesiydi. Babası Terzibaşı Hacı Ömer Efendi’nin tuttuğu not defterinden öğreniyoruz. Kerküklü Molla Ahmet’in oğlu Abdurrahman Ağa’nın soyundan gelir. Ata Terzibaşı, Osmanlı döneminde Tabur İmamlığı yapmış olan Abdullatif Efendi’nin oğlu Ömer Terzibaşı’nın oğludur. Vefatına kadar evlenmeyen Terzibaşı, bu soruya “Ben kitaplarımla evliyim” derdi. Ata Terzibaşı’nın resmi kayıttaki adı Ataullah Ömer Abdullatif Terzibaşı’dır.

Bayat aşiretine mensup olan Terzibaşı ailesi, Terzi-başı soyadını dedeleri Abdürrahman Ağa Terzi’ den almışlardır. Abdürrahman Ağa bu mesleği babası Ahmet Ağa’dan alarak devam ettirmiştir. Ayrıca Abdürrahman Ağa Kumaş ticareti ile uğraşarak, Kerkük “Keriler Pazar’ında” bir kumaş küçük bir dükkânda oğulları; Abdulsamet, Fahrettin, Molla Ahmet ve Molla Tevfik ile dükkânda ticaret yaparlardı.

Terzibaşı ailesi Kerkük’te tanınmış bir aile olarak diğer etnik gruplar tarafından da saygıyla karşılanan bir ailedir. Edebiyat, kültür ve ilim ile uğraşan bu aile, Kerkük’ün tarihi konularında meydana koydukları araştır-maya dayalı eser sayesinde şehrin tanınmasında önemli rolleri vardır. Terzibaşı ailesinin bazıları Osmanlı döneminde askeri ve dini görevlerinde bulunmuşlardır. Terzibaşı ailesinden önemli şahsiyetler Kerkük’te dini mahfillerde görev aldı. Abdurrahman Terzibaşı’nın oğlu Abdullatif Kerkük kalesinde “Ulu Camii” de eğitimini bitirip büyük bir din âlimi olmuştur. Çok sayıda kitabı olan Abdullatif ’in önemli eserlerinden “Mevlut Nebevi” ki-tabıdır.1895 yılında Osmanlı’nın Kerkük’teki askeri ta-burunda İmam ve Hatip olarak görev almış, sonraları haça giderek dönüşte meşhur hac seyahatnamesi “Sergü-zari Saadet” eserini yazmıştır.

Ata Terzibaşı’nın dedesi Abdullatif’ in Behçet, İzzet ve Ata Terzibaşı’nın babası Ömer adında 3 erkek çocuğu vardı. Behçet (1881) Osmanlı ordusu mensubu, Birinci Dünya savaşında (1914-1918) yılları arasında esir düş-müş, daha sonra Hindistan’a sürgüne gönderilmiştir. Serbest bırakıldıktan sonra tekrar orduya dönmüş ve 1917 yılında Ermenistan’da Şehit edilmiştir. Bekâr olan Behçet Türkiye’de şehitler mezarlığında toprağa verilmiştir. İzzet (1883) Kerkük Büyük Kayseri çarşısında Bezirgân dükkânında geçimini sağlardı. 1963 yılında vefat ederek, arkasında Nuri ve Yunus adında iki erkek ve Münire ile Bedriye adında iki kız çocuk bıraktır.

Ata Terzibaşı’nın Babası olan Ömer (1897) ise, Ker-kük Belediyesinde Mali müşavir olarak çalışmaktaydı. Ata Terzibaşı’nın Annesi Fahriye Allahverdi Hac Ahmet Molla Süleyman Terzibaşı (1902) Ata Terzibaşı’nın ba-basıyla yakınlıkları olduğu için her ikisi de Terzibaşı so-yadını kullanmışlardır. Fahriye’nin Babası Hacı Allahverdi 1869 yılında Kerkük Avcı mahallesinde doğmuştur. Kerkük Kayseri çarşısında döşeme malzemelere esnaf olarak çalışırdı. Öte yandan da ilim ve din kültürüne de ilgili duyardı. Bir süre İstanbul’da Osmanlı ordusunda İmam olarak çalıştı.1974 yılında Kerkük’te vefat etti. Ata Terzibaşı’nın annesi Fahriye Hanım, Hac Ömer Ab-dullatif Terzibaşı’dan 3’ü erkek ve 4’ü kız çocuk olmak üzere 7 çocuk dünyaya getirmiştir. Büyük çocukları Ata-ullah (Ata Terzibaşı), ailenin ilk çocuğudur. Sırasıyla; Aliye (1927-2004), Abdullah (1930-1918), Burhan (1932-1940), Raziye (1934-1990), Vahiye (1942-2019) ve Saadet (1944-1989). Ata Terzibaşı’nın babası Ömer Abdullatif, 18 Mayıs 1975 tarihinde kalp yetmezliğinden dolayı Kerkük’te vefat etti. Annesi de Fahriye Hanım, 17 Şubat 1982 tarihinde Kerkük’te vefat etti. Her ikisi de Kerkük Musalla mezarlığında toprağa verildi.